-Τι είναι το έλκος;
Έλκος σημαίνει πληγή. Έλκη μπορούν να εμφανιστούν σε επιφάνειες όπως το δέρμα και το πεπτικό σύστημα. Έτσι όταν λέμε πεπτικό έλκος περιγράφουμε μια πληγή που μπορεί να εμφανιστεί στον στόμαχο και στην αρχή του λεπτού εντέρου που λέγεται δωδεκαδάκτυλο.
-Τι προκαλεί το έλκος;
Οι πιο συνηθισμένες αιτίες εμφάνισης πεπτικών ελκών είναι η παρουσία του ελικοβακτηριδίου του πυλωρού και η λήψη παυσίπονων της κατηγορίας των μη στεροειδών αντιφλεγμονώδων φαρμάκων. Το ελικοβακτηρίδιο είναι ένα μικρόβιο που βρίσκεται πολύ συχνά στο στομάχι μας. Στους περισσότερους ανθρώπους δεν προκαλεί ενοχλήματα και συνήθως το ανακαλύπτουν τυχαία. Σε πολύ λίγους προκαλεί βλάβες όπως γαστρίτιδα και έλκος στομάχου ή βολβού δωδεκαδακτύλου. Τα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα όπως η ασπιρίνη ανεξάρτητα αν ληφθούν από το στόμα ή αν είναι ένεση ή υπόθετο μπορούν να βλάψουν σημαντικά το στομάχι και το βολβό.
Άλλες σπανιότερες αιτίες είναι η κατάχρηση αλκοόλ , το κάπνισμα, η ακτινοβολίες στην περιοχή , καταστάσεις υπερέκκρισης οξέος από το στόμαχο όπως το γαστρίνωμα και το σύνδρομο Zollinger-Ellison, ασθένειες σε κρίσιμη κατάσταση κ.α.
-Τι συμπτώματα έχει;
Αρκετά συχνά τα έλκη δεν έχουν συμπτώματα. Όταν όμως υπάρχουν αυτά κυρίως είναι πόνος στο άνω τμήμα της κοιλιάς που σχετίζεται με τα γεύματα και που συχνά ξυπνάει τον ασθενή τη νύχτα, φούσκωμα, καούρες, δυσπεψία, ναυτία, έμετοι, απώλεια βάρους.
-Πως μπαίνει η διάγνωση;
Η υπόνοια του έλκους μπαίνει με το ιστορικό του ασθενή. Η επιβεβαίωση γίνεται με τη γαστροσκόπηση κατά την οποία με ένα ειδικό όργανο μπαίνουμε από το στόμα στο στομάχι και βλέπουμε σε οθόνη αν υπάρχει κάποια βλάβη. Το βαριούχο γεύμα επίσης μπορεί να δείξει αν υπάρχει έλκος.
-Ποιες μπορεί να είναι οι επιπλοκές ενός έλκους;
Ένα έλκος μπορεί να αιμορραγήσει. Η κατάσταση αυτή λέγεται γαστρορραγία, μπορεί να είναι επικίνδυνη γι αυτό και χρειάζεται νοσηλεία. Μια γαστρορραγία μπορεί να είναι ήπια ή να θέσει σε κίνδυνο τη ζωή. Αυτό εξαρτάται από το ρυθμό της απώλειας αίματος. Όσο βαρύτερη είναι η αιμορραγία, τόσο εντονότερα είναι τα συμπτώματα . Ο ασθενής δεν έχει πόνο, βλέπει όμως ή μαύρα ή βυσσινί κόπρανα ή κάνει εμετό με αίμα. Μπορεί να παρουσιάσει λιποθυμικό επεισόδιο, να έχει ζάλη, ατονία, ταχυκαρδία ακόμη και να παρουσιάσει και καρδιακό επεισόδιο. Πολύς κόσμος υποτιμά τα συμπτώματα επειδή δεν έχουν πόνο και συχνά καθυστερούν να πάνε στο γιατρό.
Μια άλλη επιπλοκή του έλκους είναι η διάτρηση. Αυτή είναι μια εξαιρετικά επείγουσα κατάσταση που συνήθως χρήζει άμεσης χειρουργικής επέμβασης. Ο ασθενής συνήθως εμφανίζεται με αιφνίδιο έντονο πόνο στο άνω τμήμα της κοιλιάς.
Επίσης ένα έλκος μπορεί να προκαλέσει στένωση ή πλήρη απόφραξη του δωδεκαδακτύλου κυρίως από έντονο οίδημα, ή αν είναι χρόνιο από ουλές. Σε αυτή την περίπτωση υπάρχει απώλεια βάρους και πολλαπλοί έμετοι.
Κάποια έλκη που βρίσκονται στο στομάχι μπορεί να υποκρύπτουν καρκίνο. Σε αυτή την περίπτωση χρειάζεται συχνή παρακολούθηση με γαστροσκόπηση και λήψη βιοψιών.
-Πως αντιμετωπίζεται;
Η θεραπεία πρώτης γραμμής είναι η χορήγηση φαρμάκων που μειώνουν το οξύ του στομάχου όπως οι αναστολείς της αντλίας πρωτονίων (PPIs). Σε περίπτωση που συνυπάρχει λοίμωξη από το ελικοβακτηρίδιο χορηγείται συνδυασμός αντιβιοτικών μαζί με αναστολέα αντλίας πρωτονίων. Το κάπνισμα και το αλκοόλ θα πρέπει να σταματήσει. Απαγορεύεται η λήψη αντιφλεγμονώδων φαρμάκων. Αν υπάρχει αιμορραγία χρειάζεται νοσηλεία και τότε μέσω της ενδοσκόπησης μπορεί η αιμορραγία να σταματήσει. Υπάρχουν περιπτώσεις που η αιμορραγία δεν σταματάει και χρειάζεται χειρουργική επέμβαση, Αν παρουσιαστεί στένωση ή διάτρηση τότε η θεραπεία είναι κυρίως χειρουργική.
Μηνυματάκια να θυμόμαστε:
-Το έλκος είναι μια πληγή στο στομάχι ή το δωδεκαδάκτυλο
-Οι βασικές αιτίες είναι το ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού και η λήψη μη στεροειδών αντιφλεγμονωδών φαρμάκων
-Οι επιπλοκές είναι η γαστρορραγία, η διάτρηση και η στένωση.
-Η θεραπεία είναι κυρίως φαρμακευτική, σε επείγουσες περιπτώσεις όμως ενδέχεται να χρειαστεί χειρουργική επέμβαση.
-Το κάπνισμα και το αλκοόλ πρέπει να διακόπτεται.
COMMENTS