Τι είναι η εμμηνόπαυση και τι η κλιμακτήριος;
H εμμηνόπαυση είναι η οριστική διακοπή της εμμήνου ρύσεως. Τα χρόνια που προηγούνται της εμμηνόπαυσης και στη διάρκεια των οποίων εμφανίζονται συμπτώματα, που προμηνύουν την εμμηνόπαυση καλούνται κλιμακτήριος. Η κλιμακτήριος είναι διαφορετική για κάθε γυναίκα. Άλλες αντιλαμβάνονται ελάχιστες διαφορές σε σχέση με πριν και άλλες δυσκολεύονται πολύ να αντιμετωπίσουν τα συμπτώματα που τη συνοδεύουν.
Ποιο ρόλο παίζουν οι ωοθήκες στην εμμηνόπαυση;
Οι ωοθήκες είναι δυο αδένες δεξιά και αριστερά της μήτρας που παράγουν υψηλές ποσότητες οιστρογόνων που αυξάνουν το πάχος του ενδομητρίου, του στρώματος που καλύπτει το εσωτερικό της μήτρας, από την εφηβεία έως την εμμηνόπαυση. Κατά τη 14η μέρα ενός φυσιολογικού κύκλου γίνεται η ωορρηξία και αρχίζει η παραγωγή μιας άλλης ορμόνης από την ωοθήκη, της προγεστερόνης. Αν δεν ακολουθήσει κύηση, τότε κατά το τέλος του κύκλου οι ωοθήκες ελαττώνουν την παραγωγή των οιστρογόνων και της προγεστερόνης, το ενδομήτριο δεν μπορεί να συγκρατηθεί στη θέση του και έρχεται η περίοδος. Καθώς μεγαλώνει η γυναίκα, η λειτουργία των ωοθηκών αρχίζει να παρουσιάζει προβλήματα. Η ωορρηξία μπορεί να μη γίνεται συστηματικά και η γυναίκα να παρουσιάζει καθυστερήσεις. Μπορεί επίσης να δει αλλαγές στην ποσότητα και στη διάρκεια της περιόδου. Κάποια στιγμή οι ωοθήκες θα σταματήσουν να παράγουν οιστρογόνα και το ενδομήτριο αντί να παχαίνει σε κάθε κύκλο και μετά να πέφτει με την περίοδο, θα μείνει μόνιμα ατροφικό, δηλαδή λεπτό.
Πώς εμφανίζονται οι εξάψεις;
Οι εξάψεις είναι πολύ συχνό σύμπτωμα. Αν νιώσετε ξαφνικά μια ζέστη στο άνω τμήμα του κορμού και στο πρόσωπο, το δέρμα σας κοκκινίσει και ιδρώσετε τότε έχετε έξαψη. Αυτό κρατά από μερικά δευτερόλεπτα έως μερικά λεπτά. Μπορεί σε εσάς να μη σας συμβεί ποτέ. Άλλες γυναίκες παρουσιάζουν λίγες εξάψεις το μήνα κι άλλες πολλές εξάψεις σε μια μέρα. Οι εξάψεις είναι ενοχλητικές, μπορούν να σας φέρουν σε δύσκολη θέση μπροστά σε άλλους ανθρώπους ή να σας ξυπνάνε από τον ύπνο σας.
Γιατί παρατηρείται ατροφία στα έξω γεννητικά όργανα;
Η έλλειψη οιστρογόνων μπορεί να κάνει το στρώμα που καλύπτει τον κόλπο λεπτό και ατροφικό και να νιώθετε τσούξιμο ή κάψιμο ή να δημιουργείται η αίσθηση ότι είναι στεγνός στην επαφή. Επίσης αλλάζει το pΗ και μαζί αυξάνονται οι πιθανότητες ανάπτυξης κολπίτιδας. Παρόμοιες αλλαγές συμβαίνουν και στην ουρήθρα με αποτέλεσμα να αναπτύσσεται ένα αίσθημα για συχνή ούρηση άλλα και συχνότερες ουρολοιμώξεις.
Πως σχετίζεται η εμμηνόπαυση με την οστεοπόρωση;
Η μέγιστη πυκνότητα των οστών την καταφέρατε στα 25 σας. Από τότε χάνετε συνεχώς οστό με ένα σταθερό περίπου ρυθμό. Η διακοπή παραγωγής οιστρογόνων από τις ωοθήκες όμως αυξάνει το ρυθμό απώλειας. Από την εμμηνόπαυση και μετά δηλαδή χάνετε περισσότερο οστό κάθε χρόνο, από ότι πριν την εμμηνόπαυση. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε οστεοπενία καταρχήν και στη συνέχεια σε οστεοπόρωση. Στην περίπτωση αυτή αυξάνεται η πιθανότητα να πάθετε κάποιο κάταγμα.
Πώς σχετίζεται η εμμηνόπαυση με την καρδιά και τα αγγεία;
Τα οιστρογόνα δρουν προστατευτικά στην καρδιά και στα αγγεία σας. Γι’αυτό οι γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας έχουν λιγότερες πιθανότητες από τους άντρες να πάθουν έμφραγμα και εγκεφαλικό. Μετά την εμμηνόπαυση όμως η προστασία αυτή αίρεται και ο κίνδυνος αυξάνεται.
Ποιοι αριθμοί που προστατεύουν την καρδιά σας;
- Η αρτηριακή πίεση πρέπει να είναι έως 120/80.
- Η ολική χοληστερίνη στο αίμα είναι φυσιολογική έως 200 mg/dL, η «΄καλή» HDL πρέπει να είναι πάνω από 50 mg/dL, η «κακή» LDL έως 100 mg/dL και τα τριγλυκερίδια έως 150 mg/dL.
- Το σάκχαρο νηστείας στο αίμα είναι φυσιολογικό έως 100 mg/dL.
- Ο δείκτης σωματικής μάζας, που θα υπολογίσετε με τον τύπο {Βάρος (σε κιλά)/[ Ύψος (σε μέτρα)]²} είναι φυσιολογικός έως 25.
Με ποιόν τρόπο επιδρά η εμμηνόπαυση στην ψυχολογία;
Η εμμηνόπαυση δεν προκαλεί κατάθλιψη. Οι αιφνίδιες αλλαγές όμως των επιπέδων των ορμονών στο αίμα, όπως και στην εφηβεία, μπορεί να σας κάνουν πιο οξύθυμη, νευρική και κουρασμένη. Οι κακή αυτή διάθεση ίσως να οφείλεται επίσης στην χαμηλή ποιότητα του ύπνου σας, ειδικά αν έχετε εξάψεις που σας ξυπνάνε στη μέση της νύχτας. Γνωρίζετε όμως ότι η γυναίκα σε αυτή την ηλικία έχει και πολλούς προσωπικούς λόγους να την στρεσάρουν. Τα παιδιά μεγαλώνουν και φεύγουν από το σπίτι, οι γονείς της μπορεί να παρουσιάζουν προβλήματα και να χρειάζονται τη φροντίδα της. Αλλαγές μπορεί να συμβαίνουν στην εργασία της ή στη σχέση της με το σύντροφό της. Η κατανόηση και υποστήριξη από το περιβάλλον της είναι σαφώς αναγκαία.
Ευθύνεται η εμμηνόπαυση για την αύξηση του σωματικού βάρους;
Τα οιστρογόνα φαίνεται ότι παίζουν ρόλο στη ρύθμιση του μεταβολισμού. Η διακοπή της παραγωγής τους από τις ωοθήκες στην εμμηνόπαυση, ίσως να είναι ένας λόγος της αύξησης του σωματικού βάρους. Εξάλλου, η ίδια η αύξηση της ηλικίας, η γήρανση, επιβραδύνει το μεταβολικό ρυθμό, πρώτον γιατί μειώνεται η μυϊκή μάζα και δεύτερον γιατί μειώνεται η μέγιστη αεροβική δύναμη, δηλαδή με την ίδια ακριβώς άσκηση σε ένταση και χρόνο, μια νέα γυναίκα θα κάψει περισσότερες θερμίδες από μια γυναίκα μεγαλύτερης ηλικία. Τα συμπεράσματα βγαίνουν μόνα τους. Για να μην αυξηθεί το βάρος σας, θα πρέπει να συνεχίσετε να εφαρμόζετε ασκήσεις για μυϊκή ενδυνάμωση, αεροβική γυμναστική και να περιορίσετε τις προσλαμβανόμενες θερμίδες με τη διατροφή σας.
Ποιές προληπτικές εργαστηριακές εξετάσεις πρέπει να κάνει η γυναίκα μετά τα 50;
- Εξετάσεις αίματος για σάκχαρο, χοληστερίνη και λειτουργία του θυρεοειδούς.
- Παρακολούθηση αρτηριακής πίεσης, ηλεκτροκαρδιογράφημα
- Μαστογραφία, Τεστ Παπανικολάου, Υπερηχογράφημα έσω γεννητικών οργάνων
- Μέτρηση οστικής πυκνότητας
- Κολονοσκόπηση μετά τα 50 και για τα δυο φύλα. Ο γιατρός σας μπορεί να βρει και να αφαιρέσει πολύποδες στο παχύ έντερο πριν αυτοί γίνουν καρκίνος. Αν δείτε αίμα από το ορθό ή στα κόπρανα, αναζητήστε ιατρική γνώμη. Υπάρχουν διάφορες εξετάσεις για την πρώιμη διάγνωση του καρκίνου του παχέως εντέρου. Συζητήστε με τον παθολόγο ή το γαστρεντερολόγο σας ποια είναι η ιδανική για σας.
COMMENTS