Η υπερτασική νόσος στην κύηση είναι υπεύθυνη για το 15% των μητρικών θανάτων στις αναπτυγμένες χώρες και είναι σημαντικός αιτιολογικός παράγοντας περιγεννητικής νοσηρότητας και θνησιμότητας του εμβρύου.
Η υπερτασική νόσος έχει άμεσες συνέπειες (υπολειπόμενη ανάπτυξη, ολιγάμνιο) και έμμεσες συνέπειες (που προκαλούνται από τον ιατρογενή πρόωρο τοκετό εξ’ αιτίας επιπλοκών στη μητέρα ή στο έμβρυο) στο έμβρυο.
Προϋπάρχον ιστορικό υπέρτασης προδιαθέτει για ανάπτυξη υπερτασικής νόσος στην κύηση, αλλά η αντιμετώπιση είναι διαφορετική.
Πώς κατηγοριοποιούνται οι υπερτασικές ανωμαλίες στην κύηση;
Σήμερα αναγνωρίζονται 4 οντότητες:
Χρόνια υπέρταση
Υπέρταση της κύησης
Προεκλαμψία
Χρόνια υπέρταση επιπλεγμένη με προεκλαμψία
Ποιος είναι ο ορισμός της χρόνιας υπέρτασης στην κύηση;
Είναι η υπέρταση με τιμές αρτηριακής πίεσης (Α.Π.) 140/90mmHg, που διαπιστώνεται πριν από την 20η εβδομάδα κυήσεως, ή που διατηρείται μετά την 12η εβδομάδα της λοχείας.
Ποιος ο ορισμός της υπέρτασης της κύησης;
Είναι η Α.Π. μεγαλύτερη από 140/90mmHg, που διαπιστώνεται στο 2ο μισό της κύησης.
Ποιος είναι ο ορισμός της προεκλαμψίας;
Η προεκλαμψία χαρακτηρίζεται από υπέρταση, και διαταραγμένη νεφρική λειτουργία με πρωτεϊνουρία. Για τις έγκυες που δεν πάσχουν από χρόνια υπέρταση, μια Α.Π. μεγαλύτερη από 140/90mmHg ικανοποιεί τα κριτήρια υπέρτασης. Ως πρωτεϊνουρία ορίζεται η παρουσία λευκώματος >300mg σε ούρα 24 ωρών, ή ύπαρξη λευκώματος σε απλό stick ούρων με ένδειξη ++ (το ++ αποτελεί ένδειξη σοβαρής πρωτεϊνουρίας).
Επίσης, στην προεκλαμψία αναφέρονται και άλλα συμπτώματα, όπως κεφαλαλγία, διαταραχές όρασης και επιγαστρικό άλγος.
Πώς κατηγοριοποιείται η προεκλαμψία; Διακρίνουμε την ήπια και τη σοβαρή μορφή.
Οι παρακάτω παράγοντες κατατάσσουν την προεκλαμψία ως σοβαρή:
Α.Π. >160/110mmHg
Πρωτεϊνουρία ≥ 5g/24hr, ολιγουρία <500cc/24hr
Πνευμονικό οίδημα
Επιγαστρικό άλγος
Εγκεφαλικές ή οπτικές διαταραχές
Θρομβοπενία
Ενδείξεις ηπατοκυτταρικής βλάβης
Ενδομήτρια υπολειπόμενη ανάπτυξη
Τι είναι το σύνδρομο HELLP;
Αιμόλυση, αυξημένες ηπατικές διαδικασίες και χαμηλά αιμοπετάλια. Συμβαίνει σε ένα ποσοστό 4-12% των ασθενών με προεκλαμψία και είναι μια κατάσταση ιδιαιτέρως σοβαρή και απειλητική για τη γυναίκα και το έμβρυο. Πιστεύεται ότι είναι μια μορφή εκδήλωσης σοβαρής προεκλαμψίας.
Τι είναι η εκλαμψία;
Είναι η ύπαρξη σπασμών στην κύηση που οφείλεται στην προεκλαμψία και όχι σε πρωτοπαθή νευρολογική βλάβη. Θεωρείται δε η πιο σοβαρή εκδήλωση προεκλαμψίας και προκαλεί εγκεφαλικό οίδημα και δυνητικά θάνατο.
Ξέρουμε τι προκαλεί την προεκλαμψία;
Όχι. Η κατάσταση αυτή περιγράφεται από την εποχή της αρχαίας Ελλάδας. Γνωρίζουμε ότι η υπέρταση και η πρωτεϊνουρία είναι αποτέλεσμα μια συστηματικής νόσου που εμπλέκει όλα τα όργανα της μητέρας και την εμβρυοπλακουντιακή μονάδα, που χαρακτηρίζεται από γενικευμένο αγγειοσπασμό και υποογκαιμία.
Ποιες είναι οι επιπλοκές στη μητέρα και στο έμβρυο;
Εμβρυϊκές επιπλοκές: υπολειπόμενη ανάπτυξη, ολιγάμνιο, πρόωρη αποκόλληση πλακούντα, ανωριμότητα, περιγεννητικός θάνατος.
Μητρικές επιπλοκές: εκλαμπτικοί σπασμοί, εγκεφαλική αιμορραγία και οίδημα, ηπατική-νεφρική ανεπάρκεια, διάχυτη ενδοαγγειακή πήξη, θάνατος.
Ποιοι είναι οι παράγοντες κινδύνου για την εμφάνιση προεκλαμψίας;
Υπέρταση, δίδυμη κύηση, μύλη κύηση
Νεφρική νόσος, νόσος κολλαγόνου (αυτοάνοσα νοσήματα)
Συγγενής και επίκτητη θρομβοφιλία
Σακχαρώδης διαβήτης
Πρωτοτόκος και ηλικία <20 και >35 ετών
Ιστορικό σοβαρής προεκλαμψίας ή οικογενειακό ιστορικό από τη μητέρα
Ισοανοσοποίηση (Rh ασυμβατότητα)
Παχυσαρκία
Ημικρανίες
Πώς αντιμετωπίζεται η προεκλαμψία;
Είναι πλέον αποδεκτό ότι ο έγκαιρος τοκετός, ο οποίος πρέπει να πραγματοποιείται με καισαρική τομή, «θεραπεύει» την προεκλαμψία. Με τον τοκετό, τα διάφορα συμπτώματα της προεκλαμψίας αποκαθίστανται.
Το αναγκαίο χρονικό διάστημα για τη λύση της κλινικής εικόνας και την επαναφορά στη φυσιολογική κατάσταση διαφέρει από περίπτωση σε περίπτωση.
Η δυσκολία στη θεραπεία έγκειται στην επιλογή της κατάλληλης χρονικής στιγμής για τη διεκπεραίωση του τοκετού, δηλαδή σε τελειόμηνες κυήσεις επιπλεγμένες με προεκλαμψία, η διεκπεραίωση του τοκετού είναι άμεση, ενώ σε κυήσεις <32 εβδομάδων γίνεται προσπάθεια συντηρητικής αντιμετώπισης, με χορήγηση φαρμακευτικών σκευασμάτων, έτσι ώστε να δοθεί στο έμβρυο περισσότερος χρόνος ωρίμανσης.
Έτσι λοιπόν χορηγούνται αντιυπερτασικά φάρμακα και κορτικοστεροειδή, μέχρι συμπλήρωσης της 34ης εβδομάδας, ενώ όπως γίνεται αντιληπτό, κάθε έκπτωση της μητρικής ή εμβρυϊκής κατάστασης πρέπει να οδηγήσει στην επίσπευση του τοκετού. Όταν η κύηση είναι <28 εβδομάδες, τότε η ασθενής ενημερώνεται πλήρως σχετικά με την κακή νεογνική πρόγνωση, σε περίπτωση τοκετού, λόγω προωρότητας.
COMMENTS