Πολλοί αναρωτιούνται πώς γίνεται δύο αδέρφια να έχουν τόσο διαφορετικούς χαρακτήρες, αφού προέρχονται από την ίδια οικογένεια και τους ίδιους γονείς. Ωστόσο, αν σκεφτούμε καλύτερα το ζήτημα αυτό, θα δούμε πως το κάθε παιδί μεγαλώνει σε πολύ διαφορετικές συνθήκες, ακόμη κι αν βρίσκεται στην ίδια οικογένεια.
Οι γονείς με το πέρασμα του χρόνου αλλάζουν, αποκτούν εμπειρία και μεταχειρίζονται διαφορετικά κάθε επόμενο παιδί. Πέρα από αυτό, η σειρά γέννησης του κάθε παιδιού είναι ένας βασικός παράγοντας που συμβάλλει στη διαμόρφωση της προσωπικότητάς του. Το ζήτημα αυτό ερεύνησε ο Αυστριακός ψυχολόγος, Άλφρεντ Άντλερ.
Σύμφωνα με τον Άντλερ, τα πρωτότοκα παιδιά μέχρι να αποκτήσουν αδέρφια, ήταν μοναχοπαίδια κι απολάμβαναν το αμέριστο ενδιαφέρον και την προσοχή των γονέων τους. Με την άφιξη του επόμενου παιδιού, όμως, εκθρονίστηκαν από την πλεονεκτική αυτή θέση. Το πρωτότοκο παιδί συνήθως είναι υπεύθυνο, καθώς μαθαίνει από μικρό να βοηθάει τον γονέα. Δίνει έμφαση στους κανόνες και θεωρεί την απόκτηση δύναμης ως κάτι ιδιαίτερα σημαντικό. Ενδόμυχα, φοβάται ότι με την απόκτηση ενός αδερφού θα τη χάσει. Ακόμη, λόγω της απειρίας τους, οι γονείς συχνά αγχώνονται και κάνουν λάθη στην διαπαιδαγώγηση του πρώτου παιδιού. Επενδύουν πολλά κι ενδεχομένως να έχουν πολλές προσδοκίες από εκείνο. Συχνά τα πρωτότοκα παιδιά γίνονται επιτυχημένοι επαγγελματίες και κυριαρχικά άτομα.
Όσον αφορά το δευτερότοκο παιδί, αυτό μεγαλώνει σε μια πολύ διαφορετική συνθήκη. Καθώς προϋπάρχει ήδη κάποιο παιδί στην οικογένεια, εξ αρχής μαθαίνει να μοιράζεται την προσοχή των γονέων. Έτσι, αγωνίζεται συνεχώς να ξεπεράσει το πρώτο παιδί, καθώς αισθάνεται μειονεκτικά που υπάρχει κάποιος μεγαλύτερος και άρα ικανότερος από εκείνον. Στην προσπάθειά τους, λοιπόν, να αντισταθμίσουν το αίσθημα κατωτερότητάς τους, τα δευτερότοκα παιδιά αναπτύσσουν εντελώς διαφορετική προσωπικότητα από τα πρωτότοκα. Είναι υπερβολικά φιλόδοξα και μισούν την εξουσία. Όταν τα δευτερότοκα παιδιά, ακολουθούνται από άλλα αδέρφια, η θέση τους είναι πιο δυσμενής καθώς αποτελούν το επίκεντρο της προσοχής για σύντομο χρονικό διάστημα και κατά κάποιο τρόπο «συνθλίβονται» ανάμεσα στα πρώτα και το τελευταία παιδιά.
Τα υστερότοκα παιδιά μεγαλώνουν σε ένα πολύ διαφορετικό περιβάλλον από τα άλλα παιδιά, καθώς είναι τα μόνα που δεν έχουν ακόλουθο, πράγμα που τα φέρνει σε ιδιαίτερα προνομιακή θέση. Μεγαλώνουν σε ένα περιβάλλον με πολλά ερεθίσματα κι αναπτύσσονται ταχύτατα. Ωστόσο, κι αυτά αισθάνονται έντονο αίσθημα κατωτερότητας σε σχέση με τα μεγαλύτερα παιδιά. Αισθάνονται ότι δεν τα εμπιστεύονται και δεν τα θεωρούν ικανά, με αποτέλεσμα να επιδιώκουν συνεχώς να ξεχωρίσουν για να νιώθουν δυνατά. Ακόμη, είναι παραχαϊδεμένα και είναι πιθανό για αυτό το λόγο να εμφανίσουν προβλήματα συμπεριφοράς. Αν το υστερότοκο παιδί, δεν καταφέρει να αναπτύξει κάποιο ιδιαίτερο χάρισμα, υποχωρεί, γίνεται δειλό κι αποφεύγει να αναμετράται με τους γύρω του, καθώς η ματαίωση το δυσκολεύει ιδιαίτερα.
Και με τα μοναχοπαίδια τι γίνεται; Τα μοναχοπαίδια αποτελούν μια διαφορετική ομάδα παιδιών. Μεγαλώνουν με τρόπο που τα κάνει να αισθάνονται ξεχωριστά και ιδιαίτερα. Ωστόσο, συχνά είναι εγωκεντρικά και δυσκολεύονται στη συνεργασία με άλλα παιδιά. Συνήθως δε θέλουν να αποκτήσουν αδέρφια και τους αρέσει που βρίσκονται στο επίκεντρο της προσοχής, πράγμα που είναι πιθανό να τα καθιστά αντικοινωνικά.
Κλείνοντας, κρίνεται σημαντικό να τονίσουμε πως η σειρά γέννησης ενός παιδιού δεν αποτελεί καθοριστικό παράγοντα στη διαμόρφωση της προσωπικότητάς του. Δεν πρέπει να ξεχνάμε πως το κάθε παιδί αναπτύσσεται με το δικό του, μοναδικό τρόπο κι ότι το σημαντικότερο που παίζει ρόλο στη διαμόρφωση του χαρακτήρα είναι η συνολική ατμόσφαιρα του οικογενειακού περιβάλλοντος και οι στενές συναισθηματικές σχέσεις.
COMMENTS