Αναβλητικότητα

Τέλος μιας χρονιάς και αρχή μιας νέας. Και όλοι μας κάνουμε έναν απολογισμό, της χρονιάς που πέρασε, της ζωής που ξοδέψαμε, των εσόδων και εξόδων του κατάστιχου των εμπειριών μας. Και όσο σκεφτόμαστε και ονειρευόμαστε ή σε μια στιγμή πνευματικής αναλαμπής αποφασίζουμε ότι φέτος θα είναι η χρονιά μας, κάποια ξωτικά γελάνε κρατώντας την κοιλιά τους. Γιατί λίγα λεπτά αργότερα έχουμε ξαναβαρύνει και το μυαλό μας μας θυμίζει ένα κάρο λόγους για τους οποίους είναι πιο ασφαλές να κάτσουμε στα αυγά μας και όταν αυτό δε μας αρκεί, μπορούμε πάντα να ονειβαδίσουμε για λίγο, σαν τον εθισμένο σε κάποια ουσία που έχει μάθει να του αρκεί η ψευδαίσθηση της φανταστικής αγαλλίασης. Το λένε και αναβλητικότητα…
Κάθεσαι στον καναπέ, η τηλεόραση παίζει απέναντί σου κάτι το οποίο δεν είσαι σίγουρος ότι θέλεις να παρακολουθήσεις. Το τηλεχειριστήριο είναι σαράντα εκατοστά από το χέρι σου, μερικές φορές είναι ήδη μέσα στην παλάμη σου και παρ’ ότι στο μυαλό σου ακούς συνεχώς ότι πρέπει να κλείσεις την τηλεόραση και να διαβάσεις, να τελειώσεις εκείνη την αναφορά για τη δουλειά σου, να καθαρίσεις το σπίτι, να πας γυμναστήριο ή οτιδήποτε άλλο θα έπρεπε να κάνεις ήδη, εσύ κάθεσαι εκεί σε μια ιδιότυπη ύπνωση, σαν να έχεις χάσει τον έλεγχο του εαυτού σου και έχουν κάνει πραξικόπημα τα άκρα σου αφαιρώντας κάθε δυνατότητα δράσης από τον εγκέφαλό σου. Και αναβάλλεις.
Άλλες φορές η αναβλητικότητα στη ζωή μας έχει πιο διαρκή μορφή. Όλες οι δίαιτες είναι αέναες και πολλοί που επιθυμούν να χάσουν βάρος συχνά το επιθυμούν για χρόνια, ακόμα και δεκαετίες. Κάτι κάνει αυτό το σημερινό γεύμα μοναδικό, κάτι κάνει ανίκητη αυτή τη λιχουδιά με σοκολάτα και το αποτέλεσμα είναι πως αναβάλλουμε την έναρξη της προσπάθειάς μας ή διακόπτουμε αν την είχαμε ήδη αρχίσει. Και συνήθως η διακοπή είναι μόνιμη. Ακόμα πιο ύπουλα, εκλογικεύουμε την αναβλητικότητά μας είτε αφορά ένα διατροφικό στόχο μας είτε κάτι άλλο – «κουράζομαι πολύ, κάτι πρέπει να φάω για να αντέξω», «τώρα είναι μεσημέρι δεν πρέπει να ενοχλήσω κάνοντας εκείνο το τηλέφωνο» κτλ.
Η αναβλητικότητα είναι ένα φαινόμενο που οι περισσότεροι από εμάς έχουμε βιώσει. Συνήθως αυτό που μας αφήνει είναι μια πικρή επίγευση ήττας και προσωπικής ματαίωσης ενώ συχνά δεν είναι απλώς ένα περιστασιακό χαρακτηριστικό μας αλλά οστεοποιείται και γίνεται μέρος της ταυτότητάς μας. «Είμαι πολύ αναβλητικός» λέμε και ήδη έχουμε κάνει τατουάζ τη νέα μας ιδιότητα που ταυτόχρονα είναι και η δικαιολογία μας καθώς είναι μάταιο να παλεύεις να αλλάξεις κάτι που είναι στο γεννετικό σου κώδικα.
Σε τι οφείλεται όμως;
Η αναβλητικότητα μπορεί να οφείλεται σε διάφορους παράγοντες που όλοι τους κατοικοεδρεύουν στο μυαλό μας. Φόβος της αποτυχίας, φόβος της επιτυχίας, τελειομανία, μια παράλογη απαίτηση μας πως δε θα έπρεπε να χρειάζεται να καταβάλουμε προσπάθεια για να πετύχουμε το επιθυμητό αποτέλεσμα, μια πεποίθηση ότι εμείς δε θα έπρεπε να ασχολούμαστε με το συγκεκριμένο αντικείμενο, ή απλώς η εκπαίδευση συμπεριφοράς που μας έκανε στο παρελθόν κάποιο πρόσωπο μαθαίνοντας μας πως αργά ή γρήγορα κάποιος άλλος θα το κάνει για μας σαν σωτήρας και από μηχανής θεός. Πώς περιμένουμε να συμπεριφερθούμε αν όλη μας τη ζωή έχουμε συνηθίσει να βρίσκουμε το σπίτι μας τακτοποιημένο και θέματα της δουλειάς μας οργανωμένα και ξαφνικά βρεθούμε στην πραγματικά άβολη θέση να χρειαστεί να φροντίσουμε οι ίδιοι για παραπάνω ζητήματα;
Συνέπειες της αναβλητικότητας στη ζωή μας
Αν βασανίζεις τον εαυτό σου με το να αναβάλλεις συστηματικά εργασίες που είναι προς το συμφέρον σου να πραγματοποιήσεις τότε δε θα διαβάσεις τίποτα άγνωστο σε εσένα σε αυτή την παράγραφο. Μπορείς να ξεκινήσεις από τα πολύ απλά και καθημερινά όπως το να πλύνεις τα δόντια σου ενώ αν δεν το κάνεις θα μυρίζει το στόμα σου, να συνεχίσεις με το να μην πληρώσεις τους λογαριασμούς σου κάτι που αργά η γρήγορα θα σε καταστήσει άνθρωπο του Νεάνταρταλ πεταμένο στο περιθώριο μιας κοινωνίας Χόμο Σάπιενς, να αφήνεις για πιο μετά την εργασία του πανεπιστημίου που οφείλεις να παραδώσεις σε λίγες μέρες ή να οργανώνεις το γραφείο σου ενώ ξέρεις ότι θα έπρεπε να βρίσκεις νέους πελάτες αν είσαι ελεύθερος επαγγελματίας.
Η ουσία είναι πως με το να αναβάλουμε συστηματικά οδηγούμαστε στο να αφήνουμε τα όνειρά μας να θαφτούν και τη ζωή μας να γλιστρά σαν την άμμο ανάμεσα από τα δάχτυλά μας. Γιατί σε αυτόν τον κυκεώνα, κρατάμε μονίμως τον εαυτό μας αγχωμένο και υπό πίεση. Ολοκληρώνουμε λιγότερα από όσα θα μπορούσαμε, με χαμηλότερη ποιότητα από αυτή που έχουμε τη δυνατότητα να δώσουμε στη δουλειά μας και θέτουμε εξ αρχής χαμηλότερες προσδοκίες.
Χρειαζόμαστε ένα ξυπνητήρι!
Κάποιοι άνθρωποι λένε ότι λειτουργούν καλύτερα υπό καθεστώς πίεσης και ξεκινούν την εργασία που χρειάζεται να πραγματοποιήσουν την τελευταία στιγμή. Άλλοι απλώς χάνουν προθεσμίες, ή εκλογικεύουν την επιλογή τους να εγκαταλλείψουν τις επιθυμίες τους και τους στόχους τους. Και στις δύο περιπτώσεις το αποτέλεσμα της προσπάθειάς μας θα υστερεί από αυτό που θα μπορούσε να είναι είτε ποσοτικά είτε ποιοτικά είτε και τα δύο.
Μια διαφορετική ματιά
Όσο προχωράς το συλλογισμό σου θα συνειδητοποιήσεις ότι τελικά στη ζωή είμαστε δραστήριοι γιατί στην τελική δε θέλουμε να πεθάνουμε χωρίς να έχουμε ζήσει. Στο DNA μας υπάρχει κάπου καταγεγραμμένος ένας ενστικτώδης φόβος που ενεργοποιείται στο ενδεχόμενο να πεθάνουμε δίχως να έχουμε βιώσει εμπειρίες. Το ποσό και το είδος των εμπειριών που «απαιτεί από εμάς το υποσυνείδητό μας ποικίλει ανάλογα με τον προγραμματισμό του dna του καθενός μας και από το βαθμό στον οποίο ο ιός της αναβλητικότητας έχει προσβάλλει το λογισμικό μας και έχει προκαλέσει αλλοιώσεις στο υλικό μας.
Αν δούμε το θέμα της αναβλητικότητας λίγο αποστασιοποιημένα, το μεγαλύτερο δώρο που μας έχει γίνει στη ζωή είναι η υπόσχεση του θανάτου μας. Πριν βιαστείς να φτύσεις τον κόρφο σου από τα μακάβρια που διαβάζεις, σκέψου! Το πρόσκαιρο της ζωής μας μας κάνει τεράστια χάρη καθημερινά. Φαντάζεσαι πως θα ήσουν εσύ, πώς θα ήμουν εγώ και όλοι γύρω μας αν γνωρίζαμε πως θα ζήσουμε για πάντα; Κάθε μέρα που θα ξημέρωνε θα ήταν ένα ακόμα «δε βαριέσαι» απλωμένο στο εικοσιτετράωρο. Γιατί να κουνήσεις, γιατί να εργασθείς και γιατί να μορφωθείς αφού έχεις μια αιωνιότητα μπροστά σου για να το κάνεις; Πάντα θα μπορείς να το κάνεις αύριο και το αύριο πάντα θα μπορεί να είναι το επόμενο αύριο και να σε περιμένει. Είναι αυτή η αίσθηση της πίεσης, η αντίληψη της προθεσμίας και των συνεπειών της που μας κάνει να ξεβολευτούμε από τη φύση μας που φαντάζομαι πως ομοιάζει των άλλων ζώων τα οποία σηκώνονται από την ξεκούρασή τους κυρίως όταν η πείνα τους ή μια απειλή για τη ζωή τους τα παρακινεί.
Στη ζωή φαίνεται ότι μας παρακινούν τα ένστικτα της επιβίωσης μας και ίσως όχι στον ίδιο βαθμό αλλά κοντά τους έχει φυτρώσει και η ανάγκη μας να έχουμε επιτελέσει κάτι μέχρι το τέλος της ζωής μας. Να κρατήσουμε για εμάς ή να αφήσουμε σε άλλους ανθρώπους ένα ολοκληρωμένο επίτευγμα, κάτι που να δώσει νόημα στην προηγούμενη μας πορεία. Σε ένα σεμινάριο παρακίνησης επιχειρηματιών είχα ακούσει τον ομιλητή να παροτρύνει: «Να διασκεδάζεις σαν να πρόκειται να πεθάνεις αύριο και να δουλεύεις σαν να πρόκειται να ζήσεις για πάντα». Αν είμαστε αναβλητικοί ίσως να είναι προτιμότερο να το σκεφτούμε και αντιστρόφως!
Τα μεγαλύτερα πράγματα στη ζωή γίνονται από έρωτα ή από φόβο. Ας προτιμήσουμε τον έρωτα και αν αυτό δεν πιάσει τότε ας τρομάξουμε τον εαυτό μας! Αν ερωτευτούμε τη ζωή, αποκλείεται να την αφήσουμε να φύγει όπως οι κόκκοι της άμμου και είναι σίγουρο ότι θα την έχουμε αντιμετωπίσει σαν το πιο μονάκριβο δώρο: μια ευκαιρία να γευτούμε τον κόσμο με όλες μας τις αισθήσεις που δε θα επιτρέψουμε να μην βιώσουμε στο έπακρο.

Μπορούμε να νικήσουμε τον εαυτό μας (και την αναβλητικότητα);
Ναι! Ακόμα και αν νιώθεις τον ιό της αναβλητικότητας να έχει προσβάλει τα κύτταρά σου και σκέφτεσαι ότι είσαι αδύναμος/η να ξεκολλήσεις, η συνεργασία σου με έναν ειδικό ψυχολόγο ή life coach μπορεί να σε βοηθήσει να νιώσεις ξανά την ενέργεια και την ευεξία που χρειάζεσαι για να σηκωθείς, να ξεθάψεις τα όνειρά σου και να ορμήσεις με δύναμη για να τα κάνεις πραγματικότητα! Η ζωή είναι μία, δεν έχεις κέρμα για να ξαναπαίξεις…κάνε το τώρα!