Η υιοθεσία είναι μια πράξη αγάπης και το έργο των θετών γονέων είναι πολλές φορές πιο σημαντικό από αυτό των βιολογικών. Είναι άνθρωποι με μεγάλη επιθυμία να αποκτήσουν παιδί, συνειδητοποιημένοι για τα καθήκοντα και το ρόλο των γονέων, ενώ από την άλλη οι βιολογικοί γονείς μπορεί να μην είναι έτοιμοι για την ανάληψη γονεϊκών καθηκόντων καθώς μπορεί να αφήσουν να συμβεί μια εγκυμοσύνη και να αποφασίσουν να φέρουν στον κόσμο ένα παιδί γιατί έτσι έπρεπε να γίνει ή γιατί πιέστηκαν από το περιβάλλον τους.
Οι θετοί γονείς συχνά ανησυχούν για τον τρόπο που θα πουν στο παιδί τους ότι είναι υιοθετημένο. Σε κάποιο σημείο, όλα τα παιδιά θα ρωτήσουν τους γονείς τους πώς γεννιούνται σε μια προσπάθεια να καταλάβουν ποιοι είναι. Το να πείτε στο παιδί σας ότι είναι υιοθετημένο μπορεί να προκαλέσει ανησυχία και να αποτελεί μια στρεσογόνο στιγμή.
Θυμηθείτε ότι πρόκειται για μια σημαντική στιγμή στη ζωή του παιδιού σας και δεν πρέπει να γίνει με λάθος τρόπο. Δεν υπάρχει σωστή στιγμή για να πείτε στο παιδί σας ότι είναι υιοθετημένο αλλά το καλύτερο είναι να ειπωθεί όσο το δυνατό το συντομότερο.
Η κατάλληλη ηλικία για να ενημερωθεί το παιδί είναι από το 2ο έως το 5ο έτος. Πρέπει να αποφευχθεί η περίπτωση να το μάθει το παιδί από κάποιον άλλο ή να νιώσει ότι η υιοθεσία είναι κάτι κακό. Τα υιοθετημένα παιδιά πρέπει να βοηθηθούν να νιώθουν πολύ θετικά για την υιοθεσία τους και να διαβεβαιωθούν ότι είναι αποδεκτά και αγαπητά από τους γονείς τους και την οικογένεια.
Για ορισμένα παιδιά, η ανακοίνωση της υιοθεσίας μπορεί να προκαλέσει μπέρδεμα. Μπορεί να ρωτούν ερωτήσεις για τους βιολογικούς τους γονείς, όπως ποιοι είναι και γιατί τους έδωσαν σε άλλους γονείς. Μπορεί να σας φανεί δύσκολο να απαντήσετε σε αυτές τις ερωτήσεις και το θέμα της υιοθεσίας να επανέρχεται αρκετές φορές.
Η ιστορία γύρω από την υιοθεσία ενός παιδιού πρέπει να είναι όσο το δυνατό πιο απλή και θετική. Ένα υιοθετημένο παιδί έχει την ανάγκη να διαβεβαιωθεί ότι είναι σημαντικό και ξεχωριστό και ότι είναι αγαπητό. Επίσης, πρέπει να βοηθηθεί να καταλάβει γιατί δε μεγάλωσε με τους βιολογικούς του γονείς.
Θα πρέπει να αποφύγετε να πείτε στο παιδί σας βλαπτικές λεπτομέρειες για τους βιολογικούς του γονείς, γεγονότα που μπορεί να το κάνουν να νιώσει άσχημα για τον εαυτό του, όπως αναφορά σε θέματα βίας, παραμέλησης ή κακοποίησης. Καθώς το παιδί σας θα μεγαλώνει θα συνεχίσει να κάνει ακόμα περισσότερες ερωτήσεις για την υιοθεσία του. Αυτό είναι ένα φυσιολογικό κομμάτι της ανάπτυξης και οι γονείς πρέπει να χειριστούν τέτοιες ερωτήσεις χωρίς θυμό και ανησυχία. Είναι σημαντικό να προσπαθούν οι γονείς να είναι πάντοτε θετικοί και προετοιμασμένοι να απαντούν σε ερωτήσεις ανά πάσα στιγμή. Ένας γονέας με αυτοπεποίθηση, που είναι εξοικειωμένος με το γεγονός της υιοθεσίας του παιδιού του θα βοηθήσει το παιδί του να νιώσει άνετα που είναι υιοθετημένο και θα το κάνει να νιώσει περήφανο. Οι γονείς πρέπει να χρησιμοποιούν απλά λόγια και όχι τυποποιημένες εκφράσεις που θα οδηγούσαν στην κατάργηση του αυθορμητισμού τους.
Ένας πολύ συνηθισμένος αλλά παράλληλα επιτυχημένος τρόπος είναι η αφήγηση ενός εικονογραφημένου παραμυθιού μέσω του οποίου θίγεται το θέμα της υιοθεσίας. Υπάρχουν πολλά παραμύθια τα οποία δείχνουν πως υπάρχουν οικογένειες “διαφορετικές” και πως δεν έχει σημασία ποιος έφερε στον κόσμο ένα παιδί, αλλά ποιος μεγαλώνει και φροντίζει σωστά ένα παιδί. Τα παραμύθια καλό είναι να έχουν κεντρικούς ήρωες, ζωάκια. Τα παιδιά αντιλαμβάνονται χωρίς απαραίτητα να θίγεται μια κατάσταση. Ως παράδειγμα μπορούμε να φέρουμε και την υιοθεσία κάποιου ζώου στο σπίτι μας.
Τρόποι να μιλήσουμε στο παιδί.
-
Πείτε στο παιδί σας για το θέμα της υιοθεσίας σε μικρή ηλικία, μη ρισκάρετε την πιθανότητα να το εξακριβώσει από ένα μέλος της οικογένειας ή ένα φίλο.
-
Εξηγήστε του ότι το γεγονός ότι είναι υιοθετημένο δε σημαίνει ότι αγαπιέται λιγότερο από ένα παιδί που είναι μαζί με τους βιολογικούς του γονείς.
-
Πείτε του πόσο ενθουσιασμένοι ήσασταν όταν το φέρατε να μείνει μαζί σας και πόσο ξεχωριστό είναι για εσάς και την οικογένειά σας.
-
Βρείτε απλούς τρόπους, όπως παιχνίδια ρόλων, διήγηση ιστοριών, παραμύθια εικονογραφημένα για να εξηγήσετε στο παιδί σας τι σημαίνει υιοθεσία.
-
Να είστε πολύ θετικοί στο παιδί σας για το θέμα της υιοθεσίας του ώστε να το βοηθήσετε να το αποδεχτεί ως ένα κανονικό κομμάτι της ταυτότητάς του.
-
Να είστε ευαίσθητοι και ήρεμοι προς το παιδί σας ακόμα κι αν δείχνει αναστατωμένο, μπερδεμένο ή ρωτά πολλές ερωτήσεις για την υιοθεσία του.
-
Να είστε προετοιμασμένοι για το γεγονός ότι το παιδί σας μπορεί να δείξει ήρεμο στην αρχική ανακοίνωση και να αντιδράσει αργότερα.
-
Να είστε υπομονετικοί αν το παιδί σας θέλει να μιλάει για την υιοθεσία του ξανά και ξανά και να δίνετε πολλή επιβεβαίωση.
-
Αν βρίσκετε δύσκολο το να μιλήσετε στο παιδί σας για την υιοθεσία, προσπαθήστε να μην το δείξετε. Το παιδί σας θα σας ρωτήσει γι αυτό και θα νιώσει ότι η υιοθεσία είναι κακό πράγμα.
-
Πείτε στο παιδί σας την αλήθεια αλλά να θυμάστε αν είναι το παιδί σας μικρής ηλικίας μπορεί κάποιες βλαπτικές πληροφορίες να μην μπορεί να τις εμπεριέξει οπότε φροντίστε να το εκθέσετε σ’ αυτές τις πληροφορίες σταδιακά υπολογίζοντας κάθε φορά το αναπτυξιακό στάδιο στο οποίο βρίσκεται.
-
Σκεφτείτε κάποιες ερωτήσεις που μπορεί να σας θέσει το παιδί και προετοιμάστε τις απαντήσεις πριν του μιλήσετε.
-
Βεβαιωθείτε ότι θα δείξετε στο παιδί σας την πλήρη προσοχή χωρίς διακοπές και εξωτερικές περισπάσεις, όπως τηλεφωνήματα.
-
Θυμηθείτε ότι αν το παιδί σας θυμώσει, πρόκειται για μια φυσιολογική αντίδραση καθώς πιθανόν νιώθει πολύ μπερδεμένο.
Διαχείριση των ανεπιθύμητων αντιδράσεων.
Συχνά, τα υιοθετημένα παιδιά δείχνουν υπερβολικό θυμό και μπορεί να έχουν εκρηκτικά ξεσπάσματα για μικρά πράγματα όπως π.χ. μια αργοπορία των γονέων, μια απλή παρατήρηση ή ένα αθώο άγγιγμα. Πολύ συχνά τα υιοθετημένα παιδιά νιώθουν θυμό ως απάντηση στο γεγονός ότι δόθηκαν από τους βιολογικούς τους γονείς. Νιώθουν σαν πολίτες β’ κατηγορίας και νιώθουν ανάξια να τους συμβεί οτιδήποτε καλό.
Επίσης, πρέπει να έχουμε πάντα υπόψη μας ότι αρκετά υιοθετημένα παιδιά μπορεί να προέρχονται από περιβάλλοντα όπου υπάρχει φτωχός συναισθηματικός αυτοέλεγχος, ψυχιατρικές διαταραχές, χρήση ουσιών ή άλλοι παράγοντες που μπορεί να συμβάλλουν στη φτωχή συναισθηματική διαχείριση.
Επομένως, όταν ένα παιδί θυμώνει μπορεί να έχει μικρή επίγνωση ή έλεγχο σε μια έντονη αντίδραση. Επίσης, παιδιά που μεγάλωσαν σε χαοτικά ή βίαια περιβάλλοντα γρήγορα μαθαίνουν ότι η επίδειξη θυμού είναι ένας αποτελεσματικός τρόπος να κερδίσουν την προσοχή και να ικανοποιήσουν τις ανάγκες τους.
Ως γονείς, πρέπει να διατηρούμε μια ισορροπία ανάμεσα στην κατανόηση των πιθανών λόγων των αντιδράσεων θυμού του παιδιού και την προσπάθεια μη εμπλοκής σε διενέξεις και αποφυγής συμπεριφορών που βλάπτουν ή προσβάλλουν το παιδί. Αυτό είναι πολλές φορές δύσκολο καθώς τα παιδιά μπορεί να αναγνωρίζουν και να πατάνε τα “κουμπιά” μας και κάποιες φορές είναι αναπόφευκτο να μη θυμώσουν οι γονείς. Για πολλούς ανθρώπους ο θυμός εκφράζεται όταν νιώθουν ότι έχουν χάσει τον έλεγχο. Ωστόσο, στην περίπτωση πολλών υιοθετημένων παιδιών, ο θυμός χρησιμοποιείται για να νιώσουν έλεγχο, ο θυμός χρησιμοποιείται για να νιώσει το παιδί ασφαλές.
Όταν οι γονείς ανταποκρίνονται με θυμό, αυτό επιβεβαιώνει στο παιδί την πεποίθηση ότι δεν μπορείς να εμπιστεύεσαι τους ανθρώπους και ότι ο κόσμος είναι ένα απειλητικό μέρος. Αν ανταποκριθούμε στο παιδί μας με συμπόνια και νιώσουμε λιγότερο αμυντικοί, τότε το πιο πιθανό είναι να αποφύγουμε τη διένεξη και να θέσουμε τις βάσεις ήρεμου διαλόγου. Επίσης, πρέπει να καταλάβουμε το ρόλο που παίζει η ενσυναίσθηση για τα παιδιά.
Όλοι μας – παιδιά και ενήλικες – θέλουμε να νιώθουμε ότι κάποιος κατανοεί τις ανάγκες μας, τη σύγχυσή μας και τον πόνο μας. Δε χρειάζεται να δώσετε απαντήσεις ή λύσεις για τα δυσάρεστα συναισθήματα ή γεγονότα αλλά να επικοινωνήσετε με το παιδί σας ό,τι μπορείτε να δείτε στην καρδιά του ή το μυαλό του. Όταν οι γονείς δείχνουν ενσυναίσθηση στο θέμα του θυμού του παιδιού τους, το παιδί νιώθει πιο κοντά τους. Οι γονείς επίσης επικοινωνούν μ’ αυτόν τον τρόπο ότι η σχέση που μοιράζονται με το παιδί είναι πιο σημαντική από οποιαδήποτε σύγκρουση.
Άλλες στρατηγικές που είναι βοηθητικές στην αντιμετώπιση του θυμού είναι οι εξής: προσπαθήστε να χαμηλώσετε τον τόνο της φωνής σας αντί να τον υψώσετε και μην ξεχνάτε να αναπνέετε. Όταν ένας άνθρωπος θυμώνει τότε έχει έναν ακανόνιστο ρυθμό αναπνοής που δεν τον βοηθάει να ηρεμήσει. Γι αυτόν το λόγο φροντίστε να πάρετε μια βαθιά ανάσα και αποφύγετε να επιλύσετε το ζήτημα αμέσως εκείνη την στιγμή. Ανιχνεύστε τι πυροδοτεί αντιδράσεις θυμού στο παιδί σας, αυτό θα σας βοηθήσει να προβλέψετε πότε το παιδί σας θα θυμώσει. Είναι το πρωί της Δευτέρας στο πρωινό ξύπνημα, στην ώρα του ύπνου, σε γιορτές, σε επετείους, την ώρα του μεσημεριανού; Αυτό θα σας βοηθήσει να δώσετε αυξημένη προσοχή στο παιδί σας και να αποτρέψετε τις εκδηλώσεις θυμού. Σημαντικό είναι να μιλάτε με το παιδί σας για ό,τι αρνητικό μπορεί να συμβεί αλλά φροντίστε να το κάνετε αφού έχει υποχωρήσει η ένταση. Ωθήστε το παιδί σας να μοιραστεί σκέψεις και συναισθήματα για το δυσάρεστο γεγονός που πυροδότησε θυμό και διαπαιδαγωγείστε το για την επίδραση που έχουν οι λέξεις και οι πράξεις μας στους άλλους.
Ορισμένα υιοθετημένα παιδιά μπορεί να χρειάζονται να κάνουν ερωτήσεις στους γονείς τους για να καταλάβουν τι συνέβη στη ζωή τους, ειδικά αν η υιοθεσία τα φέρνει σε μια καινούρια κουλτούρα ή περιβάλλον. Αυτό μπορεί να είναι το ίδιο είτε το παιδί υιοθετήθηκε στη γέννηση είτε μεγαλύτερο. Ως γονείς, προσπαθήστε να βρείτε στοιχεία για την προέλευση του παιδιού σας ή την κουλτούρα και ενθαρρύνετέ το να μιλάει ανοιχτά για θέματα που έχουν να κάνουν με την ταυτότητά του. Η εκτίμηση της ταυτότητας του παιδιού σας και η θετική αντιμετώπιση των ζητημάτων όποτε ανακύπτουν θα βοηθήσουν το παιδί σας στην κατανόηση αυτών και στη βίωση του αισθήματος υπερηφάνειας.
COMMENTS