Η βιταμίνη D είναι μία λιποδιαλυτή βιταμίνη για το σχηματισμό της οποίας είναι μεγάλη η σημασία της έκθεσης στον ήλιο. Η πιο γνωστή, μέχρι πρόσφατα, δράση της βιταμίνης D είναι η αύξηση της απορρόφησης του ασβεστίου και του φωσφόρου από το έντερο για τη διαμόρφωση υγιών οστών και την πρόληψη της οστεοπόρωσης. Ακόμη και εάν υπάρχει μία πλούσια διατροφή σε ασβέστιο, χωρίς ικανοποιητική βιταμίνη D το ασβέστιο δεν μπορεί να απορροφηθεί.
Η ανεπάρκεια της βιταμίνης D λαμβάνει σήμερα διαστάσεις επιδημίας, καθώς υπολογίζεται ότι αφορά πάνω από ένα δισεκατομμύριο ανθρώπους παγκοσμίως. Παρότι πολλά τρόφιμα σήμερα είναι εμπλουτισμένα με βιταμίνη D, οι ειδικοί λένε πως σπανίως μπορεί να προσλάβει κάποιος τις απαιτούμενες ποσότητες μέσω του φαγητού.
Ο ανθρώπινος οργανισμός μπορεί να συνθέσει το 90% της βιταμίνης D μέσω της υπεριώδους ακτινοβολίας του ήλιου και μόνο το 10% μέσω των τροφών. Με εξαίρεση τα λιπαρά ψάρια, το συκώτι και το αυγό, τα υπόλοιπα τρόφιμα περιέχουν ελάχιστη βιταμίνη D. Μερικές τροφές (γάλα, χυμός πορτοκαλιού, δημητριακά) μπορούν να ενισχυθούν με βιταμίνη D, αλλά σε πολύ χαμηλά επίπεδα. Σε πολλές βιομηχανικές χώρες, κυρίως βόρειες με χαμηλή ηλιοφάνεια, εμπλουτίζονται με βιταμίνη D κάποια επιλεγμένα τρόφιμα.
Τα επίπεδα της βιταμίνης D μπορούν να αυξηθούν σημαντικά μέσω της έκθεσης στον ήλιο. Μερικά λεπτά έκθεσης στον ήλιο καθημερινά είναι σε θέση να καλύψει τις ημερήσιες ανάγκες του οργανισμού για τη συγκεκριμένη βιταμίνη. 15-20 λεπτά έκθεσης στο ηλιακό φως από τις 10 πμ μέχρι τις 2 μμ, χωρίς αντηλιακό, 3 φορές την εβδομάδα είναι ικανό χρονικό διάστημα ώστε να παράσχει στον οργανισμό την απαιτούμενη ποσότητα βιταμίνης D.
Τα αντηλιακά τα οποία είναι σημαντικά για την προστασία από τον καρκίνο του δέρματος, εξαιτίας της ηλιακής ακτινοβολίας, παρεμποδίζουν σημαντικά τον σχηματισμό της βιταμίνης D. Άλλοι παράγοντες που επιδρούν αρνητικά στον σχηματισμό βιταμίνης D από το δέρμα είναι, η μελανίνη του δέρματος η οποία δρα σαν φίλτρο κατά της υπεριώδους ακτινοβολίας και η μόλυνση της ατμόσφαιρας.
Άτομα με δερματικά προβλήματα, ή επιβαρυμένο κληρονομικό ιστορικό θα πρέπει να συμβουλεύονται δερματολόγο για τη δυνατότητα έκθεσης στον ήλιο χωρίς αντηλιακή προστασία, αν και γενικά κυριαρχεί η επιστημονική άποψη ότι η έκθεση στον ήλιο 15-20 λεπτά 3 φορές την εβδομάδα και ιδιαίτερα τους χειμερινούς μήνες δεν αυξάνει τεκμηριωμένα τον κίνδυνο για καρκίνο του δέρματος. Κάποιοι ιατροί προτείνουν τη χρήση αντηλιακού μόνο στο πρόσωπο αφήνοντας χέρια και πόδια εκτεθειμένα στον ήλιο. Σε καμία βέβαια περίπτωση δεν προτείνεται η διάρκεια της έκθεσης στον ήλιο χωρίς αντηλιακό να υπερβαίνει τα 20 λεπτά, περισσότερο από 3 φορές την εβδομάδα.
Στην Ελλάδα παρά την ηλιοφάνεια, ιδιαίτερα τον χειμώνα, πολλά άτομα δεν προσλαμβάνουν επαρκή ποσότητα βιταμίνης D μέσω της έκθεσης στον ήλιο. Η ικανότητα επίσης, της παραγωγής βιταμίνης D από τον οργανισμό μειώνεται με τα χρόνια, με αποτέλεσμα η έλλειψή της να είναι συχνή στις μεγαλύτερες ηλικίες, χωρίς ωστόσο να είναι σπάνιες και οι περιπτώσεις ανεπάρκειας βιταμίνης D και σε νεαρότερα άτομα. Αυτά έχουν ως αποτέλεσμα στη χώρα μας να εμφανίζεται μεγαλύτερο ποσοστό ανεπάρκειας βιταμίνης D, ακόμα και από βόρειες χώρες με χαμηλή ηλιοφάνεια και κατά συνέπεια μεγάλα ποσοστά βαρείας οστεοπόρωσης.
COMMENTS