Τα τεχνολογικά επιτεύγματα των τελευταίων δεκαετιών και ιδίως των τελευταίων ετών έχουν διευκολύνει τη μετάδοση εικόνας παγκοσμίως, τόσο πολύ όσο δεν έχει υπάρξει ποτέ ως τώρα στην Ιστορία. Είναι γνωστό ότι τα πρότυπα ομορφιάς αλλάζουν ανά τους αιώνες, όμως η μετάδοση κι επιρροή τους στις μέρες μας είναι ραγδαίες λόγω της εύκολης μετάδοσης της εικόνας, κινούμενης ή σταθερής. Καθημερινά δεχόμαστε χιλιάδες εικόνες «ιδανικής ομορφιάς», πολλές από τις οποίες είναι πλασματικές και ανέφικτες καθώς έχουν φτιαχτεί με «ηλεκτρονικές εφαρμογές» ή έχουν «περάσει από φίλτρα».
Γιατί διαφοροποιούνται τα πρότυπα ομορφιάς στην Ιστορία
Τα πρότυπα ομορφιάς ποικίλλουν σε μεγάλο βαθμό τόσο από τον ένα πολιτισμό στον άλλο όσο και με την πάροδο του χρόνου. Τέτοιες διαφορές στα ιδανικά της ομορφιάς αντικατοπτρίζουν συχνά τους ρόλους που αναμένεται να εκπληρώσουν οι γυναίκες και οι άνδρες σε μια δεδομένη κοινωνία.
Για παράδειγμα, στην Αρχαία Ελλάδα πρότυπο ομορφιάς και ευρωστίας θεωρούνταν το αρμονικά καλογυμνασμένο σώμα κυρίως για δύο λόγους. Ο πρώτος λόγος ήταν η μεταφυσική πεποίθηση ότι μια ωραία ψυχή επιλέγει να «κατοικήσει» σε ένα ωραίο σώμα, ενώ ο δεύτερος λόγος ήταν η πρακτική ανάγκη για φυσική αντοχή και δύναμη λόγω των πολεμικών συγκρούσεων. Σε αντιδιαστολή, την περίοδο της Αναγέννησης, λόγω μεγάλων επιδημιών, ως εύρωστο θεωρούνταν ένα «γεμάτο» σώμα, έως και παχύσαρκο διότι το λεπτό, ισχνό σώμα ήταν συνώνυμο του ταλαιπωρημένου και άρρωστου οργανισμού.
Άλλο παράδειγμα μεταβολής προτύπων ομορφιάς είναι η απόχρωση του δέρματος, όπου την Εποχή της Αναγέννησης και της Βικτωριανής Εποχής ήταν «στη μόδα» το λευκό δέρμα διότι ήταν συνυφασμένο με οικονομική άνεση καθώς υποδήλωνε ότι δεν υπήρχε ανάγκη για χειρονακτική εργασία στο ύπαιθρο, σε αντίθεση με το δεύτερο μισό του 20ου αιώνα όπου το ηλιοκαμένο δέρμα υποδήλωνε την άνεση χρόνου για δραστηριότητες αναψυχής όπως πχ τα θαλάσσια μπάνια, η ηλιοθεραπεία, τα ταξίδια ή το ορεινό σκι. Γι’ αυτό δεν προκαλεί έκπληξη, τα άτομα που δεν θεωρούνται ελκυστικά μια ιστορική περίοδο, να είναι επιθυμητά μια άλλη ιστορική εποχή ή από μια κοινωνία άλλης κουλτούρας.
Αλλαγές στα πρότυπα ομορφιάς
Καθώς οι κοινωνικές συνθήκες και οι ρόλοι των φύλων αλλάζουν, το ίδιο αλλάζει και η άποψη του κόσμου για την ομορφιά. Αν παρατηρήσουμε, για παράδειγμα, τις αλλαγές στα πρότυπα ομορφιάς του Δυτικού Κόσμου τα τελευταία 50 χρόνια θα δούμε οι μεταβολές να επέρχονται σύντομα, σχεδόν κάθε δεκαετία.
Έτσι, στη δεκαετία του 1960 και του 70, τα ιδανικά ομορφιάς για τις γυναίκες μετατοπίστηκαν από το ώριμο καμπυλωτό σώμα των αστεριών, όπως η Μέριλιν Μονρόε, στη λεπτή, χωρίς καμπύλες, σχεδόν «στεγνή» όψη των supermodels, όπως η Twiggy ή η Kate Moss. Σε αυτήν την περίπτωση, τον προσεκτικό μελετητή εντυπωσιάζει το γεγονός ότι όταν οι γυναίκες άρχισαν να έχουν δραστική ανέλιξη στους τομείς της εκπαίδευσης, της απασχόλησης και της πολιτικής, και άρα να αποκτούν αυτονομία και αυτοπεποίθηση, το ιδανικό γυναικείο σώμα άρχισε να μοιάζει αδύναμο, «επίπεδο» και μη απειλητικό, χωρίς την ανάγκη να δείχνει ελκυστικό και προκλητικό, σχεδόν εφηβικό.
Την δεκαετία του 1980 η διάδοση της ιδέας της υγιεινής διατροφής έφερε ως πρότυπο το γυμνασμένο σώμα με το aerobic να γίνεται μόδα. Η δεκαετία του 1990 ήρθε ως υπερβολή της προηγούμενης δεκαετίας με την προβολή υπερβολικά λεπτών προτύπων της πασαρέλας που έφταναν ως τα όρια (ή και κάποιες φορές τα ξεπερνούσαν) της νευρικής ανορεξίας. Μετά ακολούθησε η εποχή του 2000 που εν πολλοίς υπάρχει και ως σήμερα με πιο ισορροπημένα πρότυπα γυναικείου σώματος, στο οποίο τονίζεται το πλούσιο στήθος, οι γεμάτοι, καμπυλωτοί γλουτοί και η επίπεδη κοιλιά.
Η ιδιαιτερότητα της νέας εποχής που έρχεται
Η εποχή μας έχει μια ιδιαιτερότητα, αυτή της γρήγορης εξάπλωσης ενός προτύπου σε όλη την υφήλιο, τουλάχιστον όπου υπάρχει τεχνολογική δυνατότητα για χρήση υπολογιστών, διαδικτύου, social media και smartphones. Έτσι, γίνεται άμεσα γνωστό πότε επισκέφτηκε η Κιμ Καρντάσιαν τον πλαστικό χειρουργό της ή πόσο «έδειξε το μπούστο της» η Μόνικα Μπελούτσι ή τι φόρεσε η Αντζελίνα Τζολί στο «κόκκινο χαλί». Αυτή η ιδιαιτερότητα αναμένεται να επιταθεί ακόμη περισσότερο στο μέλλον, συμβαδίζοντας με τις τεχνολογικές εξελίξεις που θα δίνουν νέες δυνατότητες μετάδοσης της εικόνας.
Αυτό που έχουν κερδίσει οι γυναίκες στις μέρες μας είναι ελευθερία, δύναμη, ανεξαρτησία κι αυτοπεποίθηση να διατηρήσουν το σώμα τους υγιές μέσω της διατροφής και της άσκησης και να το βελτιώσουν σε σημεία που μειονεκτεί χρησιμοποιώντας τα όπλα της πλαστικής χειρουργικής με νέες τεχνικές, ασφαλή υλικά, προηγμένα μηχανήματα και γνώση που οι προηγούμενες γενιές δεν είχαν στη διάθεσή τους. Πρόκληση αποτελεί τα πρότυπα ομορφιάς να είναι εφικτά και με αρμονία, χωρίς υπερβολές.
COMMENTS